Het lijkt een totale chaos, al die cadeaus door elkaar op de grond in de woonkamer. Maar ze zijn allemaal onder te verdelen in vijf categorieën. Ik heb ze voor je op een rijtje gezet.
#1. De zwerver. Cadeaus kopen is met hagel schieten. De kans dat je je doel raakt is een op vijf. Sommigen cadeaus zwerven jaren van de ene naar de andere eigenaar . Een lot dat vooral electrische oventjes en tosti-apparaten schijnt te treffen. Gelukkig is er voor hen altijd plek in vouwwagens en voortenten.
#2. Het streven. Niet: de grootste doos; het duurste ding. Niet alles van het lijstje. Wat ze missen autowassen ze zelf maar bij elkaar en ligt over een jaar zonder batterijen te verstoffen in de vensterbank. Er moet iets overblijven om naar te verlangen.
#3. De toegift: In de hectiek van aangebrande kaasfondue en vastlopende printers heb je geen idee. Maar een dag later vind je ineens twee paar wanten, een roze maillot met glitters en twee potten slijm in je fietstas. Net als oude pepernoten onder de bank die nog prima te eten zijn.
#4. De New-Yorkcompensatie: Het luistert nauw in de familie. Je liegt als je zegt dat dat bij jullie niet zo is. Ik mocht ooit gratis mee naar New York met mijn vader die met zijn studenten op werkweek ging. Een student was ziek geworden en ik mocht in haar plaats. Een veel te groot cadeau natuurlijk. Dus sindsdien heeft onze familie het woord: New-Yorkcompensatie voor cadeaus die de rest wel krijgt en ik niet. Op het Meertens instituut werkt een team Neerlandici aan een lijvig boek met daarin een overzicht van alle woorden die in families voor dit fenomeen gebruikt worden.
#5. Het grote gebeuren: Zeker in de laatste uren voor pakjesavond voel je de paniek in de winkelstraten. We zoeken nog dat ene. Dat wat niet op het verlanglijstje stond. Dat ene ding dat niet alleen maar een cadeau is maar waaruit al jouw liefde en waardering blijkt. Iets wat de hele dekselse boel een beetje optilt. Vergeving. Hoop. Liefde, ja zo groot ja. Drie jaar geleden op de kop getikt op een rommelmarkt in Parijs. Al die tijd gewacht tot dit perfecte moment. Het woord authentiek hoort hierbij. Rijmt op uniek.
Dat lukt, ook dit jaar, weer niet.
Elke dag een verhaaltje bij het nieuws voor het radioprogramma Nooit Meer Slapen op radio 1. Ook hier terug te luisteren.